YUKYU (有休) Ở NHẬT: Giải thích một cách dễ hiểu nhất!

YUKYU (有休) LÀ GÌ? Nghỉ Phép Ở Nhật Đơn Giản Nhất!

Làm việc chăm chỉ là tốt, nhưng nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng còn quan trọng hơn. Ở Nhật Bản, người lao động có một quyền lợi hợp pháp để làm điều này, đó chính là YUKYU (有休). Vậy cụ thể YUKYU (有休) LÀ GÌ và bạn có thể tận dụng nó như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu nhé!

YUKYU (有休) Là Gì? Giải Thích Đơn Giản Nhất

Hiểu một cách đơn giản nhất, YUKYU (有休) là Nghỉ phép trả lương hàng năm. Tên đầy đủ trong tiếng Nhật là 年次有給休暇 (Nenji Yuukyuu Kyuuka).

• Bản chất: Đây là một loại ngày nghỉ mà người lao động được hưởng theo Luật Lao động Nhật Bản (労働基準法 – Rōdō Kijun Hō). Khi bạn nghỉ YUKYU, công ty vẫn phải trả lương đầy đủ cho những ngày đó như ngày làm việc bình thường.
• Ý nghĩa: YUKYU tồn tại để người lao động có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, giải quyết việc cá nhân, chăm sóc sức khỏe hoặc dành thời gian cho gia đình mà không lo bị mất thu nhập. Nó là một quyền lợi, không phải sự ban ơn từ công ty.

Ai Được Hưởng YUKYU?

Không phải cứ làm việc là có YUKYU ngay lập tức. Bạn cần đáp ứng một số điều kiện cơ bản để được hưởng quyền lợi này:

• Điều kiện cơ bản:
  • Đã làm việc tại cùng một công ty liên tục ít nhất 6 tháng.
  • Có tỷ lệ ngày làm việc thực tế đạt từ 80% trở lên so với tổng số ngày làm việc bắt buộc trong 6 tháng đó. (Ví dụ: Nếu công ty yêu cầu làm 100 ngày trong 6 tháng, bạn cần đi làm ít nhất 80 ngày).
• Đối tượng áp dụng: Điều kiện trên áp dụng cho hầu hết người lao động, bao gồm cả nhân viên chính thức (正社員 – Seishain), nhân viên hợp đồng (契約社員 – Keiyaku Shain) và ngay cả nhân viên bán thời gian (パート・アルバイト – Part-time/Arubaito) nếu đáp ứng đủ điều kiện về thời gian làm việc và số buổi làm việc.

Bạn Có Bao Nhiêu Ngày YUKYU? Cách Tính Như Thế Nào?

Số ngày YUKYU bạn được nhận sẽ tăng dần theo thâm niên làm việc tại công ty.

• Số ngày cơ bản theo thâm niên (áp dụng cho người làm việc full-time hoặc có số buổi làm việc ổn định):
  • Sau 6 tháng: 10 ngày
  • Sau 1 năm 6 tháng: 11 ngày
  • Sau 2 năm 6 tháng: 12 ngày
  • Sau 3 năm 6 tháng: 14 ngày
  • Sau 4 năm 6 tháng: 16 ngày
  • Sau 5 năm 6 tháng: 18 ngày
  • Sau 6 năm 6 tháng trở lên: 20 ngày (Đây là số ngày tối đa theo luật)
• Cách tính cho người làm bán thời gian (làm ít buổi/tuần):
  Số ngày YUKYU sẽ được tính theo tỷ lệ dựa trên số buổi làm việc trung bình mỗi tuần hoặc tổng số ngày làm việc trong năm. Luật có quy định rõ bảng tính này. Về cơ bản, người làm càng nhiều buổi/ngày thì số ngày YUKYU càng gần với mức của nhân viên full-time. Đây là điểm quan trọng khi tìm hiểu cách tính ngày nghỉ yukyu cho trường hợp làm part-time.

LIÊN HỆ NGAY

Sử Dụng YUKYU Như Thế Nào Cho Hiệu Quả?

Khi bạn đã đủ điều kiện và có ngày YUKYU, bạn có quyền sử dụng chúng.

• Khi nào có thể dùng? Bạn có thể bắt đầu sử dụng số ngày YUKYU đầu tiên (10 ngày) ngay sau khi bạn đáp ứng đủ điều kiện 6 tháng làm việc và tỷ lệ đi làm.
• Thủ tục xin nghỉ: Thông thường, bạn chỉ cần thông báo cho công ty về việc bạn muốn nghỉ YUKYU vào ngày/khoảng thời gian nào. Việc này thường được thực hiện bằng cách điền đơn hoặc thông báo qua hệ thống nội bộ. Bạn không bắt buộc phải trình bày lý do xin nghỉ YUKYU.
• Có bắt buộc phải dùng hết không? Từ tháng 4 năm 2019, theo quy định về nghỉ phép ở Nhật trong Luật Lao động sửa đổi, đối với những người lao động có 10 ngày YUKYU trở lên, công ty có nghĩa vụ bắt buộc phải cho người lao động nghỉ ít nhất 5 ngày YUKYU mỗi năm. Nếu người lao động không tự xin nghỉ đủ 5 ngày, công ty có thể chỉ định ngày nghỉ cho đủ 5 ngày này.
• Công ty có được từ chối không? Theo luật, công ty chỉ có thể từ chối (hoãn) ngày nghỉ YUKYU của bạn nếu việc bạn nghỉ vào ngày đó “cản trở hoạt động kinh doanh bình thường của công ty” (事業の正常な運営を妨げる場合 – Jigyou no Seijou na Unei o Samatageru Baai). Tuy nhiên, đây là trường hợp rất hạn chế. Công ty phải có lý do xác đáng và thường phải đề xuất ngày nghỉ khác cho bạn. Họ không được phép từ chối vô cớ hoặc cấm bạn xin nghỉ YUKYU.

Điều Gì Xảy Ra Nếu Không Dùng Hết YUKYU?

• Thời hạn sử dụng: Số ngày YUKYU bạn được nhận có thời hạn sử dụng là 2 năm. Ví dụ: 10 ngày YUKYU nhận được vào tháng 10 năm nay sẽ hết hạn vào tháng 10 của hai năm sau. Số ngày YUKYU không dùng hết trong năm sẽ được cộng dồn sang năm tiếp theo (tối đa bằng số ngày được nhận trong 1 năm, tức là tối đa 20 ngày được cộng dồn).
• Có được thanh toán tiền không? Luật Lao động không bắt buộc công ty phải thanh toán tiền cho những ngày YUKYU không dùng hết khi hết hạn hoặc khi người lao động nghỉ việc. Việc công ty có trả tiền cho ngày YUKYU tồn đọng hay không là tùy thuộc vào quy định riêng của từng công ty hoặc thỏa thuận lao động. Đừng mặc định rằng bạn sẽ được trả tiền cho YUKYU chưa dùng.

Tóm tắt nhanh / Điểm chính

• YUKYU là nghỉ phép có trả lương, là quyền của người lao động.
• Bạn được hưởng YUKYU sau 6 tháng làm việc liên tục và đạt tỷ lệ chuyên cần.
• Số ngày YUKYU tăng theo thâm niên, tối đa 20 ngày/năm theo luật.
• Công ty phải đảm bảo bạn nghỉ ít nhất 5 ngày YUKYU mỗi năm nếu bạn có đủ 10 ngày trở lên.
• Bạn có quyền xin nghỉ YUKYU mà không cần lý do chính đáng (trừ trường hợp cực kỳ đặc biệt gây cản trở nghiêm trọng).
• YUKYU có thời hạn sử dụng 2 năm và có thể bị mất nếu không dùng hết.
• Việc thanh toán tiền cho YUKYU không dùng hết là tùy quy định công ty.

Kết luận

YUKYU là một quyền lợi hợp pháp và rất quan trọng mà mọi người lao động Việt Nam tại Nhật Bản nên biết và sử dụng. Đừng ngại ngần xin nghỉ YUKYU khi bạn cần, cho dù là để về thăm nhà, đi du lịch hay đơn giản là nghỉ ngơi tại nhà. Việc sử dụng YUKYU không chỉ giúp bạn cân bằng cuộc sống mà còn góp phần duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần để làm việc hiệu quả hơn.

Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào về YUKYU hoặc các vấn đề liên quan đến luật lao động khi làm việc tại Nhật Bản, đừng ngần ngại liên hệ để được tư vấn cụ thể nhé.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

Nếu có bất kỳ vướng mắc hay câu hỏi nào liên quan đến việc làm, cuộc sống tại Nhật Bản, hoặc cần tư vấn sâu hơn về các quyền lợi lao động như YUKYU, đừng ngần ngại nhắn tin cho đội ngũ tư vấn của HSB JAPAN. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!

LIÊN HỆ NGAY

Thông tin liên hệ HSB JAPAN:

Trụ sở chính:
〒130-0026
東京都墨田区両国1-3-12 (925両国第2ビル)

Chi nhánh:
Phòng 602, Toàn nhà ASUVA, số 9A Thanh Liệt, Thanh Trì, Hà Nội.

Tel (Japan):(+81)3-5937-2465

Tel (Vietnam): (+84)24-6670-2797

“`